Τετάρτη 4 Μαΐου 2016

Καγκελευτός – Ιερισσός Χαλκιδικής (Μακεδονία)

Αποτέλεσμα εικόνας για ιερισσός χορος
Μακεδονία γη Ελληνική! Macedonia Hellenic land!
   Χορεύεται στην Ιερισσό της Χαλκιδικής, από άνδρες και γυναίκες και αναπαριστά την σφαγή πάνω από 400 κατοίκων από τους Τούρκους. Ο περίφημος καγκελευτός χορός της Ιερισσού χορεύεται κάθε Τρίτη του Πάσχα στο Μαύρο Αλώνι της περιοχής (ονομάστηκε έτσι μετά την σφαγή) και αναπαριστά την σφαγή (αποκεφαλισμό) 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, σε διαταγή του Γιουσούφ Μπέη, κατά την επανάσταση του 1821.
Το τραγούδι έχει αλληγορική σημασία, καθώς για πολλά χρόνια μετά, στη μνήμη των σφαγιασθέντων, ο χορός γινόταν παρουσία των Τούρκων, οι οποίοι δεν γνώριζαν τη σημασία του εθίμου.
Έτσι, σύμφωνα με τους στίχους του τραγουδιού, η «κόρη π’ αγαπά» ο Ιερισσιώτης είναι η πολυπόθητη ελευθερία, την οποία «κρατεί και χαίρεται» ο εχθρός. Ο χορός είναι αργός συρτός και εκτελείται με τρόπο τελετουργικό. Η λαβή είναι «αγκαζέ» με το δεξί χέρι ενός χορευτή κάτω από το αριστερό χέρι του προηγούμενου και τα δάχτυλα πλεγμένα. Χορεύεται σε σχήμα σαλίγκαρου. Όταν φθάσουν οι δύο πρώτοι στο κέντρο ενώνουν τα χέρια τους δημιουργώντας μια αψίδα απ’ όπου περνούν οι υπόλοιποι από κάτω, αναπαριστώντας έτσι τα τεντωμένα σπαθιά των Τούρκων, κάτω από τα οποία έπρεπε να περάσουν οι κάτοικοι της Ιερισσού ως ένδειξη υποταγής. Αυτή ήταν και η αφορμή της σφαγής. Όσοι κάτοικοι δεν πέρασαν κάτω από τα σπαθιά, έπεσαν στο βωμό της ελευθερίας.
Ο χορός χορεύεται με τον παρακάτω τρόπο: Οι δύο πρώτοι άνδρες του χορού, ο πρωτοσυρτής και ο πρωτοκαγκελευτής, ενώ εξακολουθούν να χορεύουν, χωρίζονται και σχηματίζουν με τα χέρια τους ένα είδος καμάρας, κάτω από την οποία αντιστρέφονται εκείνοι που περνούν. Αυτό γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργούνται πολλές σπείρες αντιμέτωπες, και παρουσιάζεται έτσι ένα είδος λαβύρινθου με σχήμα φιδιού.
Οι στίχοι του αλληγορικού τραγουδιού:
»Άκουσι συ Προυτουσυρτή κι συ Προυτουκαγκιλευτή!
Για βιργουλίγα ντου χουρό για βιργουκαγκιλέψτι τουν.
Να διώ ψηλές, να διώ λιγνές, να διώ την κόρη π’αγαπώ
Του ποιος κρατεί του χέρι της, του ποιος την αρραβώνα της
Ένας »μικρός» της γείτονας, άς του κρατεί κι άς χαίριτι».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου