Κράμπες: Πρόληψη και αντιμετώπιση

της Δρ. Αναστασίας Μοσχοβάκη 

Οι κράμπες είναι ξαφνικές και ακούσιες συσπάσεις ενός ή περισσοτέρων μυών. Ενίοτε προκαλούν βασανιστικό πόνο ή ενόχληση που μπορεί να αφυπνίσουν τον ασθενή κατά τη νύχτα ή να παρεμποδίσουν την ομαλή εξέλιξη ακόμα και ευχάριστων υπό κανονικές συνθήκες δραστηριοτήτων (π.χ. συνουσία). 

Η φυσιολογική σύσπαση των μυών προϋποθέτει την ομαλή λειτουργία του μυός αυτού καθαυτού, την ομαλή λειτουργία παρακείμενων αρθρώσεων, την ομαλή λειτουργία της νευρομυϊκής σύναψης – νεύρων - κεντρικού νευρικού συστήματος που ρυθμίζουν την λειτουργία του μυός, την ομαλή τροφοδοσία με αίμα, τη σωστή περιεκτικότητα
του αίματος σε ορισμένες ορμόνες, βιταμίνες και στοιχεία, με παράλληλη απουσία ορισμένων τοξινών, βλαπτικών αντισωμάτων, τοξικών παθογόνων. Ορισμένες κακές συνήθειες και απλοί παθολογικοί παράγοντες, μπορεί να προκαλέσουν λειτουργική διαταραχή των παραπάνω συστημάτων με αποτέλεσμα την εμφάνιση κραμπών. Μεγάλες περίοδοι άσκησης, η σωματική εργασία, η υπερκόπωση μπορεί να προκαλέσουν μυϊκές κράμπες. Άλλοι παράγοντες είναι η αφυδάτωση, το stress, η αυπνία, η κατάχρηση αλκοόλ και ερεθιστικά φάρμακα, η κακή διατροφή, η υπερκατανάλωση καφέ. 

Οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από ορισμένα χρόνια νοσήματα είναι πιο ευαίσθητοι στους παράγοντες αυτούς. Οι αθλητές και οι γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ευρίσκονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου να αναπτύξουν κράμπες. 

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΚΡΑΜΠΕΣ ΠΟΔΙΩΝ

1. Σταματήστε την δραστηριότητά σας και κάνετε ήπιο τοπικό μασάζ με μυοχαλαρωτική ενυδατική κρέμα
2. Ξαπλώστε σε περιβάλλον με ελεγχόμενη θερμοκρασία
3. Κατά την έναρξη του ενοχλήματος η ήπια εφαρμογή τοπικής θερμότητας (π.χ. μαλακή κουβέρτα κατά τον Χειμώνα, αύξηση της διάρκειας του μασάζ κατά το Καλοκαίρι) βοηθά στην λύση του σπασμού.

Η ενδεδειγμένη ιατρική βοήθεια είναι απαραίτητη όταν οι κράμπες δεν ανταποκρίνονται σε απλές πρώτες βοήθειες, όταν συνδέονται με πρήξιμο στα πόδια, αλλαγή στον χρωματισμό του δέρματος, μυϊκή αδυναμία, όταν είναι επαναλαμβανόμενες, όταν μειώνουν δραματικά την ποιότητα ζωής. 

Κοινά νοσήματα και οι βλαπτικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία μυών και κράμπες, διαιρούνται αδρώς ανάλογα με την αιτία της βλάβης:
· Νοσήματα με διαταραχές αιμάτωσης και κακή αιμάτωση των αρδευόμενων μυών (π.χ. επί αρτηριοσκλήρυνσης).
· Νοσήματα από διαταραχές βιταμινών και σημαντικών ιχνοστοιχείων, όπως είναι η ανεπάρκεια βιταμινών του συμπλέγματος Β, διαταραχές ασβεστίου κ.λπ. Η αφυδάτωση από υπερβολική εφίδρωση και η συστηματική κατάχρηση αλκοόλ, είναι συχνοί παράγοντες στον ελληνικό πληθυσμό που ευθύνονται για διαταραχές ιχνοστοιχείων και ηλεκτρολυτών με κράμπες και απαιτούν σε αρκετές περιπτώσεις ειδική θεραπεία. Ορισμένα φάρμακα με κλασσικό εκπρόσωπο τα διουρητικά οδηγούν σε μείωση της συγκέντρωσης ηλεκτρολυτών του σώματος και επίμονες κράμπες.
· Μεταβολικά νοσήματα όπως είναι ο διαβήτης, η ηπατοπάθεια, η νεφρική ανεπάρκεια κ.λπ.
· Νοσήματα με διαταραγμένα επίπεδα κυκλοφορούντων ορμονών, όπως είναι χαρακτηριστικά ο υποθυρεοειδισμός.
· Αμιγή νοσήματα του νευρικού συστήματος (π.χ. ψυχιατρικές διαταραχές, πλάγια μυατροφική σκλήρυνση κ.λπ.).
· Ρευματολογικά νοσήματα, που επηρεάζουν τους παρακείμενους ιστούς, όπως είναι χαρακτηριστικώς η ρευματική πολυμυαλγία.
· Νοσήματα των μυών και νευρομυϊκής σύναψης, όπως είναι η μυϊκή δυστροφία και η μυοπάθεια BETHLEM, η μυασθένεια κ.λπ.
· Νοσήματα που συμπιέζουν τα νεύρα που διανέμονται στην περιοχή που παρουσιάζει κράμπες με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο τη σπονδυλική στένωση.
· Νοσήματα που συνοδεύονται από τοξική επίδραση παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα, όπως είναι η σύφιλη, το aids, η ηπατίτιδα κ.λπ.
· Νοσήματα ή διαταραχές που συνοδεύονται από κυκλοφορία στο αίμα τοξινών, βλαπτικών αυτοαντισωμάτων, βλαπτικών κυττάρων, όπως συμβαίνει σε καρκινώματα, επί χρήσεως ορισμένων ναρκωτικών, τοξικών ουσιών και φαρμάκων, σύνδρομα GUILLAIN BARRE κ.λπ.
· Σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών.

Η άρση των παθολογικών αυτών παραγόντων μέσα από τη σωστή ιατρική εξέταση είναι απαραίτητη για την θεραπεία του ενοχλητικού συμπτώματος των κραμπών.

Πρόληψη
Αποφύγετε το stress και την αφυδάτωση. Πίνετε επαρκή ποσότητα νερού. Η ακριβής ποσότητα υγρών που απαιτείται εξαρτάται από την διατροφή σας, το φύλο σας, το επίπεδο δραστηριότητάς σας, το status υγείας που έχετε, την ηλικία σας και τα φάρμακα που παίρνετε.
Ακολουθήστε παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή αποφεύγοντας παράλληλα την κατάχρηση αλκοόλ και καπνού.
Τεντώστε τους μύες σας μετά την άσκηση. Ακολουθήστε συστηματικά προγράμματα ήπιας και όχι επίπονης άσκησης, η οποία πρέπει να γίνεται υπό την καθοδήγηση έμπειρου γυμναστή. Η άσκηση πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει προθέρμανση και αποθεραπεία. Συνηθίστε να περπατάτε χαλαρά επί είκοσι λεπτά μετά από επίπονη άσκηση.

http://thessbomb.blogspot.gr/